Zielona herbata to popularny napój, który niewątpliwie posiada wiele zalet. Bardzo często możemy przeczytać o zdrowotnych właściwościach, w tym odchudzających i oczyszczających. Każdy, kto pragnie o siebie zadbać i marzy mu się szczuplejsza sylwetka, powinien zaprzyjaźnić się z tą herbatą. Wzmocni? Zrelaksuje? A może będzie sojusznikiem w walce ze zbędnymi kilogramami?
Zielona koleżanka małej czarnej cieszy się niesłabnącą popularnością od wielu lat. Piją ją Azjaci, Amerykanie, Europejczycy i wśród nich my. Dlaczego miliony osób lubią napary i nie wyobrażają sobie codziennego menu bez specyficznego zapachu i uczucia w ustach? Jak korzystać ze zdrowotnych dobrodziejstw zielonej herbaty, jednocześnie czerpiąc z picia prawdziwą przyjemność?
Czy zielona herbata pomaga w odchudzaniu?
Zielona herbata ma w swoim składzie kofeinę oraz galusan epigalokatechiny (EGCG). Substancje te mogą przyspieszać spalanie tkanki tłuszczowej poprzez zwiększenie termogenezy i pobudzenie nas do większej aktywności fizycznej.
W sieci znajdziemy mnóstwo informacji na temat tego, co daje nam picie zielonej herbaty. Wypowiadają się lekarze, dietetycy i miłośnicy tego napoju, a równie często możemy też spotykać się z recenzjami produktów zawierających ekstrakty z liści herbaty. Aby nie zagubić się pośród wnikliwych analiz składu czy reklam preparatów prozdrowotnych, postaram się uporządkować kilka interesujących faktów.
Odchudzanie – czy zielona herbata pomoże nam cieszyć się lepszą sylwetką?
Jak już wspomniałam, zielona herbata to nasz sprzymierzeniec w drodze do wymarzonej wagi. Zawiera dwie substancje ważne z perspektywy spalania tłuszczu, przyspieszania metabolizmu oraz oczyszczania organizmu.
Kofeinę, którą znamy głównie z kawy, znajdziemy też w zielonej herbacie. Przyspiesza ona termogenezę, co z kolei ma wpływ na odchudzanie. Jak to się dzieje? Otóż nasze ciało dąży do utrzymania stałej temperatury i w tym celu pozyskuje kalorie z pożywienia, a następnie je spala. W dwóch sytuacjach proces ten jest szybszy: po wysiłku fizycznym i po zjedzeniu czegoś. Organizm człowieka potrzebuje energii (kilokalorii) do wielu złożonych mechanizmów tj. trawienie, transport substancji, odżywianie komórek czy praca umysłowa. Jak to odnosi się do odchudzania? Szybszy proces termogenezy przyczynia się do skuteczniejszego spalania, dlatego też pomaga stracić zbędne kilogramy.
Ponadto kofeina wykazuje również działanie diuretyczne, które odpowiada za większą potrzebę wydalania moczu. Tym samym organizm się oczyszcza i usuwa toksyczne substancje. Mimo to, warto jednak pamiętać, iż nadmiarowe spożycie prowadzi do odwodnienia.
Kofeina zwiększa też poziom insuliny we krwi, a dzięki temu na jakiś czas hamuje apetyt. Niestety działa stosunkowo krótko i nie jest to dobry sposób na oszukanie głodu. Pamiętajmy też, że przedawkowanie kofeiny wiąże się z konsekwencjami, np. kołataniem serca, bezsennością, niepokojem czy drżeniem kończyn.
Drugi składnik zielonej herbaty, który uchodzi za pomocny przy odchudzaniu to wspomniany wcześniej galusan epigalokatechiny (EGCG). Należy on do grupy katechin i jest uważany za najsilniejszy z antyoksydantów. W kwestii odchudzania EGCG przyspiesza przemianę materii i utlenianie tłuszczów, a w dodatku podkręca też proces termogenezy. Działa antycellulitowo, ponieważ nie pozwala na odkładanie się komórek tłuszczowych. Wykazuje działanie antynowotworowe, antymiażdżycowe i przeciwzapalne. Jego działanie opiera się na zwalczaniu wolnych rodników, czyli szkodliwych substancji, których nadmiar prowadzi do stanów zapalnych i chorób tj. cukrzyca, niewydolność nerek, łuszczyca czy nowotwory.
Co tak naprawdę stoi za zieloną herbatą?
Przy dzisiejszej dostępności każdy z nas miał choć raz okazję skosztować wspomnianego naparu. Jedni je polubili i traktują jako stały element dnia, a inni pozostali nieprzekonani i nie odczuwają potrzeby odkrywania kolejnych smaków. Znana od lat, ale czy wiemy, co zawiera? Wśród składników możemy wyróżnić:
- Kofeinę
- Przeciwutleniacze tj. polifenole i katechiny
- Witaminy A, C, E, B
- Mikroelementy: wapń, fluor, cynk, mangan, potas
- Aminokwasy
Wpływ zielonej herbaty na zdrowie
Nie od dziś wiemy, że zielona herbata cechuje się wyjątkowymi walorami zdrowotnymi. Od wieków ludzie cenią sobie jej lecznicze działanie. Jedni podkreślają aspekt oczyszczania, drudzy umiarkowanego pobudzania i odświeżania umysłu, a jeszcze inni zbawienny wpływ na układ krwionośny. Co ciekawe – wszyscy mają słuszność.
Dzięki obecności antyoksydantów tj. katechiny i polifenole picie zielonej herbaty zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych m. in. raka jelita grubego, płuc, piersi, trzustki i żołądka. Dzieje się tak na skutek zwalczania wolnych rodników, które w dużej mierze są odpowiedzialne za powstawanie tego typu schorzeń. Plagą dzisiejszych czasów są choroby układu sercowo- naczyniowego, a w ich przypadku niezmiernie ważną rolę odgrywa profilaktyka. Tu znowu należy wspomnieć o przeciwutleniaczach tj. flawonoidy, które znajdziemy w zielonej herbacie. Z licznych badań wynika, że regularne jej spożywanie może skutecznie utrudniać powstawanie złogów miażdżycowych i usprawniać krążenie. Poza tym obniża ciśnienie krwi oraz zmniejsza poziom trójglicerydów. Tym samym oddala od nas ryzyko wystąpienia zawału serca czy udaru mózgu. Wysoka zawartość fluoru pomaga chronić szkliwo i dziąsła, dlatego też maleje prawdopodobieństwo rozwoju próchnicy.
Dowiedziono, że picie zielonej herbaty wzmaga termogenezę i szybsze spalanie tłuszczów, a jest to jeden z kluczowych czynników przy odchudzaniu. Tym sposobem łatwiej pozbędziemy się nadwagi i wysmuklimy sylwetkę, a w dalszej perspektywie utrzymamy formę.
Dzięki zielonej herbacie możemy też nieco zmniejszyć ryzyko wystąpienia zmian o charakterze demencyjnym. Nasz mózg pracuje lepiej i istnieje szansa, że będziemy dłużej cieszyć się jego sprawnością. W literaturze są też dane na temat innego, pozytywnego waloru – przeciwdziałania depresji.
Jakie działanie ma zielona herbata?
Najważniejsze z właściwości:
- Oczyszczające i moczopędne
- Pobudzające i stymulujące do działania
- Przyspieszające utlenianie tłuszczów i odchudzające
- Poprawiające przemianę materii
- Antynowotworowe
- Antymiażdżycowe
- Odmładzające
- Odpornościowe i antybakteryjne
- Antydepresyjne
Jak przyrządzać zieloną herbatę?
Pierwsze, na co powinniśmy zwrócić uwagę, to temperatura parzenia. Nie ma sensu zalewać listków lub torebki wrzątkiem, bo w ten sposób możemy utracić niektóre z cennych wartości.
Najlepiej, jeśli będzie to 70-80o C. Możemy korzystać z przydatnych akcesoriów, np. czajniczka, drobnego sitka czy wszelkiego rodzaju zaparzaczy. Maksymalny czas parzenia nie powinien przekraczać 3 minut, a najczęściej zaleca się 1,5 – 2,5 minuty.
Kiedy pozostawimy napar dłużej, to niestety herbata może zrobić się nieprzyjemnie gorzka. Najbardziej odpowiednia woda to miękka, którą łatwo poznamy po tym, że nie zostawia osadu, a na powierzchni herbaty nie pływają żadne plamki. Będąc w sklepie, pamiętajmy, że lepsza jakość stoi zwykle za całymi listkami. Wersja w torebkach jest po prostu sproszkowana i przez to mniej pewna.
Czy zielona herbata może skutecznie zastąpić ulubioną kawę rano?
Jeśli chodzi o właściwości pobudzające i stymulujące, to w zielonej herbacie znajdziemy ok. trzy razy mniej kofeiny niż w typowej kawie. Natomiast ilość ta (24-40 mg) jest naprawdę dostateczna, by choć trochę odświeżyć umysł i poprawić koncentrację. Nie pomijajmy tego efektu, gdyż nie zawsze potrzeba nam silnego, energetycznego kopa, czasem łagodniejsze działanie w zupełności wystarcza. Warto wspomnieć, żeby nie pić zielonej herbaty na czczo. Wtedy możemy podrażnić żołądek i nabawić się np. nudności.
Zielona herbata w tabletkach? Czy można zaufać takim suplementom?
Na rynku bardzo łatwo znajdziemy preparaty stworzone na podstawie zielonej herbaty. Atrakcyjne i obiecujące reklamy przekrzykują się, aby zdobyć naszą uwagę. Najczęściej przeczytamy o dobroczynnych właściwościach przy odchudzaniu, ujędrnianiu skóry i walce z cellulitem. Za to działanie odpowiada przede wszystkim EGCG, czyli galusan epigalokatechiny, zaliczany do grupy przeciwutleniaczy. Okazuje się on naprawdę skuteczny w niszczeniu komórek tłuszczowych i podkręcaniu metabolizmu. Ważnym plusem tych suplementów jest dawka EGCG, polifenoli i katechin, która znacznie przewyższa tą w jednej filiżance.
Suplement, który mogę polecić znajdziecie pod tym linkiem.
Aromatyczny napój z pewnością przyjemnie nam się pije, ale to w tabletkach znajdziemy większą moc. Bazują one na ekstrakcie i sproszkowanych liściach. Wiele preparatów zawiera i jedno, i drugie, co zwiększa siłę działania. Oprócz pomocy w odchudzaniu, trafimy jeszcze na informacje o efekcie odmładzającym. Ze względu na obecność wspomnianych już antyutleniaczy, preparaty z zieloną herbatą eliminują wolne rodniki, które uchodzą za istotne w procesie starzenia się skóry.
Ceny dostępnych suplementów wahają się od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych, choć niekiedy możemy znaleźć i droższe. Nie są to kwoty spędzające sen z powiek, więc warto na spokojnie rozważyć taki wydatek.
A jeśli nie smakuje?
Każdy z nas na pewno nieraz miał okazję spróbować zielonej herbaty. W zależności od zbioru i rodzaju różni się zapachem, kolorem i mocą. Są osoby skarżące się na nieco cierpki smak i to właśnie zniechęca ich przed kolejnymi filiżankami. Tak jest, że niektórzy mają wyostrzony zmysł smaku i ciężko im przekonać się do czegoś, co po prostu nie odpowiada zmysłom. Na szczęście w sklepach oraz w sieci szybko odszukamy warianty wzbogacone o owoce. Niezwykle popularne to te z dodatkiem pomarańczy, pigwy, cytryny, ananasa czy wiśni.
Co zmniejsza dobroczynne właściwości?
Alkohol, papierosy i narkotyki, jak to niezdrowe używki, nie „współpracują” z zieloną herbatą i pomniejszają zdrowotne efekty. Może to kolejny argument za rzuceniem nałogu?
Kiedy zachować ostrożność?
- Picie zielonej herbaty utrudnia wchłanianie się żelaza z pożywienia, co nie jest wskazane, jeśli mamy skłonności do anemii.
- Nie popijajmy naparem żadnych leków, ze względu na kofeinę, która dodatkowo zafunduje nam zawroty głowy i szybszy rytm serca.
- Cierpiąc na bezsenność czy stały niepokój, ograniczmy liczbę filiżanek do max. dwóch na dobę. Zdecydowanie lepiej pić je w ciągu dnia niż tuż przed snem.
- Unikajmy spożywania zielonej herbaty na czczo, gdyż w ten sposób podrażnimy układ pokarmowy, a zwłaszcza żołądek. Osoby zmagające się z refluksem nie powinny więcej przymuszać się do naparów, jeśli po wypiciu odczuwają dyskomfort w przełyku.
- Szczególną ostrożność zachowajmy będąc w ciąży lub karmiąc piersią, gdyż kilka filiżanek dziennie może negatywnie wpłynąć na układ nerwowy płodu i zwiększyć ryzyko poronienia, a u niemowlaka – na serce.
- W przypadku osteoporozy, pamiętajmy, że napar wypłukuje wapno, a to jego brak sprzyja rozwojowi choroby.
Ciekawostki
- Japończycy byli głównymi popularyzatorami, ale to z Chin pochodzi zielona herbata.
- Najlepiej pić ją niezależnie od posiłków, a nie bezpośrednio przed lub po.
- Mimo upływu wieków, nadal największym eksporterem zielonej herbaty są Chiny, zaraz potem jest Sri Lanka, Indie i Kenia.
Podsumowanie
Walory zdrowotne i smakowe to powód, dla którego zielona herbata została doceniona na całym świecie. Z pewnością picie jej korzystnie wpływa na nasz organizm. Dzięki cennym składnikom i wielu leczniczym właściwościom możemy poczuć się wypoczęci i silniejsi. Ten rodzaj napoju świeci triumfy ze względu na właściwości cenne dla naszego organizmu, co od dawno potwierdza się w badaniach. Bardzo wielu ludzi zawdzięcza jej odżywioną skórę, sprawny umysł czy atrakcyjną i szczupłą figurę. Dodając ją to stałego menu, możemy spodziewać się pomocy przy odchudzaniu. Natomiast niezwykły smak i aromat zielonej herbaty przyjemnie działa na zmysły i pomaga się odprężyć. Możemy ją także potraktować jako część profilaktyki antynowotworowej czy antymiażdżycowej. A usuwanie szkodliwych substancji odbywa się drogą naturalną, bez konieczności medykamentów. Jeśli jeszcze bardziej zależy nam na efektach, to warto przejrzeć oferowane produkty i pomyśleć nad suplementacją w postaci tabletek.
