Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc to choroba cywilizacyjna, na którą choruje około 380 milionów ludzi na świecie – z czego tylko w Polsce około 2 milionów. POChP powoduje nieodwracalne zmiany w drogach oddechowych i płucach, dlatego tej choroby nie można wyleczyć. Istnieją natomiast metody terapii pozwalające złagodzić objawy POChP, a tym samym dające chorym szansę na samodzielne i relatywnie komfortowe życie. Warunkiem skuteczności leczenia jest możliwie jak najszybsze wykrycie choroby. W naszym artykule wyjaśniamy, na czym polega diagnostyka POChP.
Kto i kiedy powinien się zgłosić do lekarza?
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc jest konsekwencją stanu zapalnego w układzie oddechowym, który jest wywoływany długotrwałą ekspozycją na szkodliwe czynniki – pyły, gazy oraz przede wszystkim dym tytoniowy.
Największą grupę ryzyka POChP tworzą osoby po 40. roku życia, które palą lub paliły wyroby tytoniowe. Takie osoby powinny niezwłocznie zgłosić się do lekarza, jeśli obserwują u siebie niepokojące objawy:
- Przewlekły kaszel – utrzymujący się zarówno w ciągu dnia, jak i rano i wieczorem, niemający charakteru napadowego (jak przy astmie czy alergii), potęgowany przez czynniki drażniące – dym papierosowy, kurz, pył etc.
- Duszność – duszność to szczególnie częsty objaw towarzyszący Przewlekłej Obturacyjnej Chorobie Płuc. Na wczesnym etapie rozwoju choroby trudności z oddychaniem pojawiają się przede wszystkim w trakcie i po wysiłku fizycznym, z czasem dokuczając choremu również w fazie spoczynkowej.
- Obniżona tolerancja wysiłku – czyli pogorszona kondycja fizyczna. Osoby, które uprawiają sport, mogą wcześnie zauważyć spadek wydolności organizmu. Z czasem objaw ten zaczyna być na tyle dokuczliwy, że może utrudniać wykonywanie podstawowych czynności, jak ubieranie się czy umycie.
- Odkrztuszanie plwociny – czyli wydzieliny z płuc, czasem o ropnym charakterze. Odkrztuszanie plwociny jest sygnałem, którego nie należy bagatelizować. Zwłaszcza, jeśli w plwocinie znajdują się ślady krwi, co może już sugerować bardzo poważną chorobę układu oddechowego (w tym raka płuca).
W grupie ryzyka POChP znajdują się jednak nie tylko palacze wyrobów tytoniowych, ale również osoby, które są narażone na kontakt ze szkodliwymi czynnikami z uwagi na specyfikę wykonywanej pracy: górnicy, hutnicy, metalurdzy, pracownicy budowlani, operatorzy maszyn, sprzątaczki, kosmetyczki czy rolnicy.
Wizyta u lekarza rodzinnego – pierwszy krok w diagnostyce POChP
Jeśli podejrzewasz, że możesz mieć POChP, to w pierwszej kolejności umów się na wizytę w swojej przychodni. Lekarz POZ przeprowadzi podstawowe badanie osłuchowe, zbierze wywiad i podejmie decyzję, czy zasadne jest skierowanie do poradni pulmonologicznej, gdzie będzie kontynuowana specjalistyczna diagnostyka POChP.
Podstawą diagnostyki jest badanie spirometryczne
Pacjenci zakwalifikowani do pogłębionej diagnostyki Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc przede wszystkim przechodzą badanie spirometryczne, potocznie nazywane spirometrią. Przeprowadza się je przy użyciu specjalnego aparatu (spirometru) – pacjent m.in. wdmuchuje cały zapas powietrza do urządzenia za pośrednictwem ustnika.
Badanie spirometryczne może być męczące, dlatego personel medyczny przez cały czas motywuje pacjenta do wysiłku, aby wynik badania był jak najbardziej miarodajny.
Celem badania spirometrycznego jest m.in. określenie wskaźnika FEV1, który wyraża objętość powietrza wydmuchanego w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu. Ważny jest również wskaźnik FVC wyrażający natężoną pojemność życiową płuc.
Wyniki badania analizuje lekarz pulmonolog, który doszukuje się m.in. śladów utrwalonego zwężenia oskrzeli – to podstawowy parametr mogący świadczyć o Przewlekłej Obturacyjnej Chorobie Płuc.
Jakie inne badania przeprowadza się w ramach diagnostyki POChP?
Choć podstawą diagnostyki POChP pozostaje spirometria, to w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby pacjent może zostać poddany także szeregowi innych badań. Pozwalają one ocenić kondycję kluczowych narządów, co jest o tyle istotne, że POChP to choroba ogólnoustrojowa, rzutująca na wszystkie najważniejsze funkcje życiowe.
Badaniami wykorzystywanymi w diagnostyce POChP są:
- RTG klatki piersiowej,
- echo serca,
- EKG,
- badanie czynnościowe układu oddechowego (pletyzmografia),
- gazometria z pulsoksymetrią,
- ergospirometria (czyli tzw. próba wysiłkowa).
Więcej o przyczynach, objawach, diagnostyce i metodach leczenia Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc czytaj na stronie https://oddychajmy.pl.